Bazylię słodką (Ocimum basilicum) kojarzymy głównie z włoską, słynną sałatką caprese i z pesto genovese. Tymczasem poza walorami smakowymi ziele ma wiele cennych właściwości prozdrowotnych, które ujawnia w szczególności w eterycznym olejku bazyliowym. Dzisiaj przyglądamy się bliżej tej ciekawej, aromatycznej i wszechstronnej esencji.
Krótka, niepewna historia: Skąd pochodzi bazylia?
Trudno obecnie ocenić, gdzie pierwotnie występowała bazylia. Niektórzy wskazują, że dziko rosnące ziele pojawiło się najpierw w Afryce w regionie basenu Morza Śródziemnego, skąd następnie powędrowało do Azji Mniejszej. Inni wskazują teren Indii jako jej pierwotną ojczyznę. Wszyscy są jednak zgodni, że jej regularne uprawy pojawiły się początkowo właśnie w regionie Azji Mniejszej, a pierwsze wzmianki znaleźć można w świętych księgach indyjskich, według których była to roślina boska. W starożytności stosowali ją też Rzymianie, Grecy, Arabowie zarówno w kuchni, jak i w obrzędach religijnych i magicznych.
Dzisiaj występuje ok. 150 gatunków bazylii i chociaż roślina lubi ciepło, dobrze przyjmuje się w doniczkach w domu. Zatem chętnie uprawiana jest tylko na własne potrzeby, do celów kulinarnych. W Polsce lepiej przyjmują się odmiany o czerwonych, a właściwie fioletowych liściach, jednak nie cieszą się taką popularnością, jak te klasyczne.
Tradycje i wierzenia: Co symbolizowało ziele?
Przed wiekami bazylia utożsamiana była z miłością. W Starożytnym Rzymie jej liście we włosach mężczyzny oznaczały, że przychodzi on z zamiarem oświadczyn, natomiast bazylia wystawiona w doniczce w oknie symbolizowała przychylność dziewczyny i chęć przyjęcia tych oświadczyn. Uważano ją za roślinę erotyczną, która sprzyja zbliżeniom, a także ułatwia nawiązanie nici wzajemnej sympatii. W Meksyku natomiast miała przyciągać bogactwo i pomyślność. W Libii wierzono, że liście bazylii noszone przy sobie odstraszają węże i skorpiony.
W tradycji i kuchni ludowej od wieków wykorzystywano ją jako przyprawę podkręcającą smak potraw. Upodobała ją sobie w szczególnie kuchnia włoska. Napar z liści bazylii stosowano przed wiekami na wzdęcia, nudności i problemy trawienne.
Współczesne badania weryfikują te wierzenia. Jednocześnie pokazują, jak wszechstronne właściwości ma roślina i naturalny olejek eteryczny bazyliowy pozyskiwany z jej liści, gałązek i kwiatów metodą destylacji parą wodną.
Olejek bazyliowy - właściwości i zastosowanie: Na co pomaga eteryczny olejek bazyliowy?
Działanie olejków bazyliowych determinowane jest przez udział poszczególnych składników aktywnych, pochodzenie rośliny i okres zbioru. Badania dowodzą, że najbogatsze w składzie są produkty wytwarzane z upraw egipskich i z materiału roślinnego zbieranego zimą. Olejki te mają większe stężenie monoterpenów. Tymczasem esencje z roślin zrywanych latem są bogatsze w seskwiterpeny działające stymulująco na układ limbiczny i przysadkę mózgową - części mózgu odpowiedzialne za regulację emocji. W większości naturalnych olejków eterycznych z ziela bazylii dominuje linalol, estragol i bergamoten.
Naturalny olejek eteryczny ze słodkiej bazylii wykazuje właściwości przeciwdrobnoustrojowe, przeciwwirusowe, antybakteryjne i przeciwgrzybicze. Badania dowiodły jego skuteczności w hamowaniu namnażania się takich bakterii, jak: Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Bacillus subtilis, Pasteurella multocida i grzybom patogennym Aspergillus niger, Mucor mucedo, Fusarium solani, Rhizopus solani.
W medycynie naturalnej esencja jest panaceum na problemy trawienne: nudności, wymioty, biegunki. Łagodzące i przeciwpasożytnicze właściwości naturalnego olejku eterycznego bazyliowego wykorzystywane są w leczeniu zmian skórnych, liszaj i owrzodzeń, a kąpiel pomaga w przypadku grzybicy stóp, paznokci, a także stref intymnych.
Naturalny olejek eteryczny z ziela bazylii wykazuje też działanie rozkurczające i przeciwbólowe. Łagodzi bóle kręgosłupa i mięśni.
Esencja jest świetnym kosmetykiem do pielęgnacji skóry tłustej i mieszanej, z nadmierną produkcją sebum. Sprawdza się jako dodatek do szamponu do włosów, redukując ich przetłuszczanie. Ma właściwości odświeżające. Może być dodatkiem do naturalnych dezodorantów, a w formie płukanki niweluje przykry zapach z ust.
Na płaszczyźnie emocjonalnej i psychicznej rozjaśnia umysł, poprawia zdolności kognitywne, ułatwia zapamiętywanie. Aromaterapia olejkiem bazyliowym polecana jest osobom zapracowanym i zabieganym. Stawia umysł na nogi, a jednocześnie tonizuje emocje, pomagając się wyciszyć i uspokoić. Świetną kompozycję do biura tworzy z olejkiem rozmarynowym.
Jak pachnie naturalny olejek eteryczny bazyliowy?
Najbardziej przypomina zapach świeżych liści bazylii. Jest orzeźwiający, lekko cytrusowy, ale też ciepły i nieco ostry. Co ciekawe, olejek bazyliowy jest też ceniony w świecie perfumeryjnym. Znajdziesz go w produktach Calvina Kleina. Guerlain, Hugo Bossa, Dolce&Gabbana. Słodko-pikantny aromat pasuje zarówno do kobiet, jak i do mężczyzn. Olejek może być jednym ze składników domowych perfum robionych metodą DIY.
Jak stosować olejek eteryczny z bazylii?
Zastosowanie olejku bazyliowego warto dopasować do swoich preferencji i potrzeb organizmu. Inhalacja prosto z buteleczki działa najszybciej. Jednak należy uważać, gdyż esencja może podrażniać śluzówkę nosa. Najłagodniejszą i najbardziej wszechstronną metodą jest aromaterapia dyfuzorami ultradźwiękowymi. Można stosować ją w biurze i w domu. Masaż działa relaksująco i odprężająco. Po rozcieńczeniu w olejach bazowych esencja może być stosowana w masażu leczniczym przy bólach kręgosłupa. Kąpiel relaksuje, uspokaja, a jednocześnie poprawia koncentrację. Leczy także stany zapalne skóry. Należy tylko pamiętać o rozcieńczeniu esencji w olejach bazowych do uzyskania stężenia 2-4%, tj. 6-12 kropli olejku na łyżkę stołową bazy.
Naturalny olejek eteryczny z bazylii sprawdza się jako dodatek do kremu do twarzy, balsamu do ciała, dezodorantu naturalnego i do szamponu, a także jako składnik domowych perfum olejowych.
Bezpieczeństwo: Czy olejek bazyliowy można stosować u dzieci?
Esencja może być stosowana już u dzieci powyżej 2 roku życia. W ich przypadku zawsze warto sprawdzić reakcję na składniki produktu, gdy używany jest po raz pierwszy. Najmłodsze dzieci reagują już na zapach. Połóż wacik w ich pokoju w odległości od miejsca, gdzie przebywa maluch. Jeśli zrobi się niespokojny, nerwowy lub płaczliwy oznacza to, że olejek nie jest dla niego.
Środki ostrożności: Na co uważać przy olejku bazyliowym?
Naturalny olejek eteryczny z bazylii jak ten, który dostaniesz w Olejkowym Sklepie, to produkt silnie skoncentrowany, czysty i esencjonalny. Jest bogaty w składniki aktywne, które mogą wywoływać alergię. Dlatego przy pierwszym stosowaniu należy wykonać test skórny na nadgarstku, w zgięciu łokcia lub wewnętrznej stronie stopy. Jeśli pojawi się zaczerwienienie, świąd lub pieczenie, może to oznaczać reakcję alergiczną. Miejsce należy przemyć dokładnie olejem bazowym.
Gdzie kupić prawdziwy olejek bazyliowy?
Jedynie olejki eteryczne w klasie terapeutycznej mają tak szerokie spektrum działania. Ich skład jest możliwie najpełniejszy i najczystszy. Dobrej jakości marki dbają, by już na etapie upraw nie stosowano chemicznych środków ochrony roślin, tak aby ich pozostałości nie zanieczyszczały finalnych wyrobów. Skład i pochodzenie warto sprawdzać w Karcie Charakterystyki Produktu, która gwarantuje jego najwyższą jakość.
