Melaleuca to nazwa „sojuszu” drzew, która obejmuje 15 gatunków. Rosną one głównie na skalistych terenach i suchych glebach, chociaż lubią też wilgoć. Źle natomiast znoszą silny wiatr i niską temperaturę. Olejek pozyskuje się z gatunków najbardziej wydajnych. Był on szeroko wykorzystywany w branży farmaceutycznej już w II połowie ubiegłego stulecia, dzięki czemu jest dość dobrze przebadaną esencją roślinną. Do tej pory występuje w środkach na przeziębienie, kaszel i bóle różnego pochodzenia. Doceniany jest w aromaterapii i medycynie naturalnej. W Polsce jeszcze nie jest powszechnie znany. Dlatego dzisiaj przybliżamy właściwości tej bogatej esencji pochodzącej z drugiej półkuli.
Różnorodność: Z jakich roślin powstaje olejek eteryczny niaouli?
Przez rdzennych mieszkańców Australii, Nowej Kaledonii i Papui-Nowej Gwinei Melaleuca nazywana jest potocznie paperbark tree lub swamp paperbark ze względu na charakterystyczną, łuszczącą się po długości korę. Aborygeni owijali nią noworodki w celu ochrony przed przeziębieniami i chorobami skóry. Kwiatostany drzew składają się z licznych cienkich, długich płatków zebranych w skupiska przypominające szczotki do mycia butelek. Są miododajne, chociaż miód niaouli nie jest w Polsce znany. W Australii i Papui-Nowej Gwinei drzewo wykorzystywane jest powszechnie jako materiał opałowy.
Olejki niaouli produkowane są z dwóch gatunków drzew: Melaleuca viridiflora oraz Melaleuca quinquenervia. Pierwszy z nich to niewielkie, wiecznie zielone drzewo o wysokości od 2 do ok. 12 metrów. W niedostępnych lasach może dorastać do 25 metrów. Występuje naturalnie w Australii Północnej, Nowej Kaledonii oraz Papui-Nowej Gwinei. Drugie z nich jest okazalsze. Częściej natknąć się można na okazy dorastające do 25 metrów, chociaż nadal są one rzadkością. Melaleuca quinquenervia najgęściej porasta tereny Australii Wschodniej. Obie rośliny różnią się nieco składem, co wpływa na ich właściwości i działanie.
Dostępne w Polsce olejki niaouli w większości produkowane są z gatunku Melaleuca viridiflora. Powstają w procesie destylacji parą wodną liści i młodych pędów rośliny, czasem także z nasion. Z 1 kg materiału pozyskuje się ok. 6-10 ml esencji. Roślina jest więc wydajna, co wpływa na stosunkowo niską cenę finalnych produktów. W ich składzie zdecydowanie dominuje eugenol (1,8-cymen), którego w esencji jest od 50% do nawet 80%. Kolejnymi związkami wyróżnionymi w olejku niaouli z melaleuca viridiflora są: alfa-pinen, a w niewielkim stężeniu także, m.in. kamfen, limonene, linalool, geraniol i citronellol.
Pokrewieństwo: Co wspólnego esencja ma z olejkiem z drzewa herbacianego?
Oba produkty pochodzą z tego samego „sojuszu” drzew Melaleuca. Olejek z drzewa herbacianego wytwarzany jest z gatunku Melaleuca alternifolia. Esencje mają podobne właściwości przeciwwirusowe i przeciwbakteryjne. Jednak niaouli, dzięki dużemu stężeniu eugenolu, łączy je z energetyzującym i orzeźwiającym działaniem podobnym do olejku eukaliptusowego cytrynowego. Dlatego sprawdza się w szczególności w infekcjach dróg oddechowych. Tymczasem olejek z drzewa herbacianego ma szersze zastosowanie w kosmetologii.
Obie esencje różni również zapach. Niaouli jest orzeźwiający, cytrynowy, wyrazisty i intensywny, z lekką nutą słodyczy. Tymczasem drzewo herbaciane pachnie ziemiście, drzewnie, ziołowo i nieco ciężko.
Olejek niaouli - właściwości i zastosowanie: Na co pomaga olejek niaouli?
Naturalny olejek eteryczny niaouli wykazuje wszechstronne właściwości prozdrowotne, które już dawno doceniła branża farmaceutyczna. Dzięki obecności eugenolu działa przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie, natomiast alfa-pinen wzmacnia jego działanie przeciwzapalne i antyseptyczne. Esencja polecana jest w przeziębieniach i infekcjach dróg oddechowych. Udrażnia nos, zmniejsza katar, łagodzi ból gardła i krtani, rozrzedza wydzielinę w płucach, zmniejsza jej lepkość i działa wykrztuśnie.
Jest naturalnym środkiem antyhistaminowym. Olejek eteryczny niaouli warto stosować w problemach oddechowych przy atakach alergii. Wzmacnia układ odpornościowy, dzięki czemu skraca okres rekonwalescencji. Jest też więc sposobem na przygotowanie się na jesienny i zimowy atak wirusów.
Ma także działanie przeciwbólowe. Masaż kilkoma kroplami niaouli rozpuszczonymi w olejach bazowych pomaga w łagodzeniu migren, bóli reumatycznych, kostno-stawowych i mięśniowych — zarówno o podłożu chorobowym, jak i wynikających z przeciążenia wysiłkiem fizycznym.
Esencja działa przeciwgrzybiczo. Kąpiel z dodatkiem tego olejku eterycznego polecana jest w grzybicy stóp, paznokci, a także przy infekcjach stref intymnych. Silne właściwości odkażające naturalnego olejku eterycznego niaouli przyspieszają gojenie się ran zadrapań i wszelkich zmian zapalnych skóry. Warto po niego sięgać w walce z łuszczycą i egzemą. Ma też lekkie właściwości dezodorujące oraz zmniejszające potliwość. Może być dodatkiem do naturalnych dezodorantów. Świetnie sprawdza się w połączeniu z olejkami bergamotowymi.
Właściwości bakteriobójcze w połączeniu z fenomenalnym, orzeźwiającym zapachem sprawiają, że jest to idealna esencja do odświeżania powietrza w domu. Co więcej, jest naturalnym repelentem — odstrasza komary, muchy, mrówki i wszelkie owady, które lubią wkraczać do naszych domów od wiosny po jesień.
Warto nimi nasączyć dyfuzory samochodowe, gdyż wdychanie olejku niaouli działa energetyzująco i stawia na nogi bardziej niż kawa. To świetny zastrzyk energii i dobrego humoru o poranku w czasie drogi do pracy. Tym bardziej że esencja wspomaga koncentrację i zdolności kognitywne.
Wykorzystanie: Jak stosować esencję?
Olejki niaouli jak wszystkie olejki eteryczne wykorzystuje się na kilka sposobów. Najłagodniejsza jest aromaterapia dyfuzorami ultradźwiękowymi. Jest to też metoda najbardziej wszechstronna - działa zarówno na sferę somatyczną, jak i psychiczną. Podobne efekty przynosi inhalacja prosto z buteleczki, jednak wdychanie skoncentrowanej esencji może działać drażniąco na śluzówki nosa. Kąpiel i masaż kilkoma kroplami olejków niaouli rozpuszczonych w olejach bazowych działa antygrzybiczo, rozluźniająco i przeciwbólowo. W większym rozcieńczeniu olejek niaouli warto wykorzystać do kąpieli stóp przy problemie nadmiernego ich pocenia.
W dużym rozcieńczeniu z olejami bazowymi esencja może być aplikowana punktowo na zmiany zapalne skóry, takie jak wypryski czy opryszczka.
Olejek eteryczny niaouli jest też świetnym wzmacniaczem kosmetyków do pielęgnacji cery trądzikowej, mieszanej i tłustej, a kilka kropli dodanych do szamponu pomoże walczyć z łupieżem.
Przeciwwskazania: Kto nie powinien sięgać po olejek niaouli?
Wprawdzie nie można odmówić olejkowi niaouli prozdrowotnego działania na organizm i psychikę, jednak IFRA (Międzynarodowe Stowarzyszenie Substancji Zapachowych) zakwalifikowała go do esencji o potencjalnych właściwościach drażniących. Dlatego nie można stosować go w stężeniu większym niż zalecane. Nie powinny po niego sięgać kobiety w ciąży, kobiety karmiące, a także osoby uczulone na składniki esencji.
Olejek niaouli - właściwości i zastosowanie a najmłodsi: Czy olejek niaouli może być stosowany przy dzieciach?
Ze względu na potencjalnie możliwe działanie drażniące, a także na brak szerokich danych, esencji nie powinno się stosować przy noworodkach, niemowlętach i dzieciach do 6 roku życia. Na przeziębienia lepsze dla nich są olejki tymiankowe i szeroka gama olejków cytrusowych.
